Dondurulmuş Embriyo Transferi
Embriyo dondurma nedir?
Spermle yumurtanın laboratuvarda döllenmesi sonucu oluşan embriyolardan uygun olanların seçilip -196 derecede sıvı azot (nitrojen) içeren özel tanklarda dondurulup saklanmasıdır. Bazen tüm embriyoları dondurmak gerekir (total freezing-kryo), bazen de uygun embriyolar seçilip transfer edildikten sonra kalan kaliteli embriyolar dondurulur.
Total kryo hangi durumlarda uygulanır?
- Hastada tüp bebek tedavisi sırasında aşırı yumurtalık uyarılması (OHSS) riski varsa,
- Rahim içi zarı transfer yapılacak kalınlıkta değilse,
- Hormon düzeyleri (özellikle progesteron) yüksekse,
- Rahim içinde polip, miyom gibi yer kaplayan lezyon saptandıysa,
- Embriyolara genetik tarama yapılacaksa,
- Havuz işlemi ile embriyo biriktiriliyorsa embriyo transferi yapılmaz, uygun olan embriyolar dondurulup saklanır.
3. gün dondurulmuş embriyo ile 5. gün dondurulmuş embriyo arasındaki farklar nelerdir?
5. gün embriyosu dayanıklılığı daha uzun süre test edilmiş ve gelişimi daha fazla gözlenmiş embriyodur. Özellikle transferden arta akalan embriyoları dondurma kararı verirken, blastokiste gidebilenleri tercih etmekle, donmuş embriyo transfer sikluslarında daha yüksek gebelik oranları sağlanmaktadır. Embriyo 5. günde blastokist aşamasına gelmediyse 6. hatta 7.güne kadar takip edilip bu günlerde de dondurulabilir.
Dondurulmuş embriyo transferi ne zaman yapılır?
Embriyonun ne sebeple dondurulduğu, donmuş embriyo transferinin ne zaman yapılacağını da belirler. OHSS riski olan hastada 1-2 adet sonra yapılabilirken, miyom ameliyatından 4 ay sonra planlanabilmektedir. Hastanın durumuna göre doktorun belirlemesi uygun olur.
Dondurulmuş embriyo transferi ile taze embriyo transferi arasındaki farklar nelerdir?
Tecrübeli laboratuvarlara sahip tüp bebek merkezlerinde dondurulmuş embriyoların çözülme sonrası yaşama şansı %95-98 olup, gebelik şansı da taze embriyo transferine eşittir. Gerekli durumda hastalar embriyo dondurmadan kaçınmamalı, gebelik şansının azalacağı ya da çocuğun sağlıksız olacağı endişelerine kapılmamalıdır. Transfer sonrası artan, kaliteli embriyoları dondurmak da yeni bir tedavi yani çocuk şansı vermektedir.
Transfer öncesi hazırlık sürecinde neler yapılmalıdır?
Rahim içi zarı hazırlama süreci adetin 2-5. günü başlar. Doktorunuz haplarla rahim içi zarını kalınlaştırabilir. Yumurtlama bozukluğu olmayan hastalarda kendi yumurta gelişimi takip edilerek de uygun zamanda transfer planlanabilir. Verilen ilaçlar gün atlamadan düzenli saatlerde kullanılmalı, ilaç unutulursa ya da tedavi sürecinde kanama olursa rahim içi zarı etkileneceğinizden mutlaka doktorla bu durum paylaşılmalıdır. Rahim içi zarı belli bir kalınlığa ulaşınca progesteron hormonu eklenerek transfer günü planlanır. Transfer için genellikle sıkışık olarak (mesaneniz dolu iken) işlem yapılır.
Transfer adetten kaç gün sonra yapılır?
Rahim içi zarının kalınlaşma durumuna göre genellikle adetin 15-20. günü arasında embriyo transferi yapılır.
Embriyo transferi sonrası kasık ağrısı olur mu?
Donmuş embriyo transferi tedavisinde yumurtalıklar uyarılmadığı için genellikle ağrı şikayeti olmaz.
Transfer sonrası hangi ilaçlar kullanılır?
Rahim içi zarını hazırlarken kullanılan östrojen, progesteron ilaçları ve vitaminlere, transfer sonrasında da gebelik testine kadar devam edilir. Serum tedavileri, bağışıklık sistemi ile ilgili ilaçlar, kan sulandırıcılar ise doktorun gerekli gördüğü hastalarda kullanılır. Her hastanın tedavisi farklıdır.
Transfer sonrasında cinsel ilişki için yasak söz konusu mudur?
Biz transferden sonra hastalarımıza cinsel ilişki önermiyoruz. Ancak ilişkinin olumsuz etkisinin olmadığını gösteren çalışmalar da vardır. Doktorunuzun önerilerine uymalısınız.
Gebelik hesaplaması açısından bir fark var mıdır?
Tedaviye adet döneminde başladığımız için gebelik yaşı da adetin 1. gününden itibaren hesaplanır, normal gebelikten farkı yoktur. Ama rahim içi zarı geç kalınlaşır ve siklus uzarsa doğum tarihini transfer gününe göre düzeltmek gerekir.
Dondurulmuş embriyoya genetik test yapılabilir mi?
Donmuş embriyo çözülüp genetik test için biyopsi alındıktan sonra, sonuç gelinceye kadar tekrar dondurulup bekletilebilir.
Dondurulmuş embriyo nasıl çözülür?
-196 derecede dondurulmuş embriyolar sıvı azot tankından çıkarılıp oda sıcaklığında çözülür. Özel bir sıvının içinde bekletilerek hücre kaybına uğrayıp uğramadığı takip edilir ve yaşayan embriyo transfer edilir.
Gebelik şansı nedir?
Uygun kalitede dondurulmuş ve çözüldükten sonra canlılığı devam eden bir embriyonun gebelik şansı taze embriyodan farklı değildir. Kadın yaşı, infertilite sebebi, genetik tanı yapılıp yapılmadığı, embriyonun kaçıncı günde dondurulmuş olduğu gebelik şansını etkilemektedir.
Embriyo transferi sonrası nelere dikkat etmeliyim?
Transfer sonrası klinikten çıktıktan sonra 2-3 gün istirahat edip normal hayatınıza devam edebilirsiniz. İlaçlarınıza tarif edildiği şekilde devam edip, kanamanız olsa bile ilaçlarınızı doktorunuza danışmadan kesmemelisiniz. Transferden 12 gün sonra kanda gebelik testinizi yaptırmalısınız.
Embriyolar kaç yıl süreyle dondurulabilir?
Yasal olarak embriyolar 5 yıl süreyle dondurulabilmektedir. Yılda bir embriyolarınızı dondurduğunuz tüp bebek merkezine başvurarak yıllık uzatma onayı vermeniz gerekmektedir. 5 yıldan sonra hasta ve Sağlık Bakanlığı onayı alınarak uzatma yapılabilmektedir. Dondurma süresi embriyo kalitesine olumsuz etki yapmamaktadır.